Der französisch-deutsche Kabarettist Emmanuel Peterfalvi, lěpje znaty hač TV-reporter Alfons, widźi komunikacisku dźěru w tworjenju demokratije. Młodostni su jara zajimowani na temje, «pak maja začuće, zo njejsu słyšani», rjekny wón Němskej nowinskej agenturje před wjacorymi hóstnymi hrami w Sakskej wo nazhonjenjach w swojim šulskim projekće demokratija. «Jónu rezignuja a njewupraja so wjace, hdyž wot dorosćenych přeco jenož słyša, zo su přemłode abo žane nazhonjenje. To je zlě.»
W swojim jewišćowym programje «Alfons - nětko hišće němski» powěda wón luboznje wo swojej židowskej wowce, kotraž KZ Auschwitz přežiwi, kaž tež žortnje wo namakanju rozsuda, hač chce so z Němcom stać. «To so młodostnych dótknje, woni so wočinja.» Potom woni wěcy přišija, «wo to dźe», rjekny wón. «Přetož ja chcu, zo so tajke něšto kaž tehdy ženje wjace njestanje.»
Alfonsowe swójbne stawizny młodostnych
młodostnych móža so jeho w dźěłarničce dźeń po tym wuprašować, to wón předewšěm připosłucha a animěruje je, ze sobu rěčeć. «Za někotrych njeje to prašenje, dyrbiš za demokratiju zastupić, tež hdyž je ćežko a napinace.»
Druzy to scyła tak njesyča a někotři chcychu demokratiju z «sylnym mužom, kiž praji, hdźe so tu dźe». Dźe wo to, připosłuchać, zrozumić, argumentować, rozmyslować wo swójskim a měnjenju druhich, «to je demokratija».
Diskusiju nastorčić njeje přeco jednore, a druhdy to tež njefungowaše, znate Peterfalvi. «To je móc social media, hdźež so łžě wospjetuja.» Kubłanje demokratije a wobchadźenje ze socialnymi medijemi měłoj tuž winowatosć w šulach być.
Peterfalvi: «Superstrašny čas»
«Wažne je, zo něšto činiš, to je superstrašny čas, to móže so něšto preč sunyć». Trjeba jenož dobrych ludźi, kotřiž ničo nječinja, «zo by to złe było», cituje wón holocausta-přežiwjeneho Simona Wiesenthala, kaž při swojich wustupach. «To mam aktualnišo hač hdy prjedy, to je kóždy žadany.»
Peterfalvi je wot 1991 w Němskej žiwy. W dopomnjeću na swoju «Grand mère» załoži wón załožbu, zo by angažement swojeje wowki za dorozumjenje mjez ludami z kubłanskimi projektami pokročował. Při tym dóstawaja šule potuńšene kartki za awtobiografisku hru. «Pytam nimo financielneje podpěry tež hišće sobuwojowarjow», praji wón. W Sakskej spěchujetaj Cellex załožba a krajna centrala za politiske kubłanje Peterfalvisowe prócowanja wo demokratiju.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
