hudźbu z časa a ruma: Drježdźanscy sinfonikarjo bjeru jubilej 100 lět planetarija k składnosći, zo bychu z kolegami z Indiskeje sound uniwersuma słyšomnje činili. 5. julija hraje kwartet ansambla w planetariju Bochum improwizacije k hudźbnej předłoze, kotruž wozjewi US-swětnišćowy zarjad 2022. Hlinjana čara měła wujasnić, kak Čorna dźěra klinča, hdyž by to słyšeć móhł - a bu w interneće hit.
Kosmiske soundy jako inspiraciske žórło za improwizacije
«Kosmiske soundy su naša inspiracija za zhromadne improwizacije», rjekny intendant sinfonikarjow Markus Rindt Němskej nowinskej agenturje. Mjeztym zo Drježdźanjenjo w Bochumje hrajachu, je ansambl Manganiyar z Rajasthana w Indiskej live zaswěćeny a zapřimń temy. Na tamnym boku budu so w Bochumje na předłohi z Indiskeje poćahować. Kolegojo z Rajasthana su wěrny mištrojo improwizacije. Wo webstronje sinfonikarjow (www.dresdner-sinfoniker.de) je koncert po cyłym swěće dožiwjomny.
Z transkontinentalnym koncertom přewinu sinfonikarjo a hudźbnicy z Indiskeje zdalenosć 6.240 kilometrow - w swětnišćowym měritku wězo jenož koči skok. Přewodźa so koncert wot wupokazanych znajerjow materije. Susanne Hüttemeister z planetarija Bochum da runje tak informaciju wo potajnstwach swětnišća kaž Aalok Pandyja wot Jantara Mantara Observatorija Jaipura a Fares Elgharaby, kotraž je z bibliothecy Alexandrina w Alexandriji (Egyptowska) zašaltowana.
«Wječor wěnuje so zwukej swětnišća a fascinowacych stawiznow swojeho přeslědźenja wot antiki hač do našeho dźensnišeho časa», wuzběhny Rindt. Dnja 7. meje 1925 bu prěni planetarij swěta w Němskim muzeju w Mnichowje wotewrjeny. «Wot toho časa móžachu miliony ludźi projicěrowane hwězdy a nahrawanja kosmosa w dych wotražacej brilancy dožiwić.» Nětko chcedźa demonstrować, kak to za čłowječe wuši němy uniwersum klinči.
Wědomostnicy z Egyptowskeje, Němskeje a Indiskeje wobdźělechu
městna za hudźbny uniwersum njejsu so připadnje wuzwolili. Planetarij Bochum słuša z wjace hač 300.000 wopytowarjemi wob lěto k najwuspěšnišim Europje a skića šěroki spektrum wědomostnych a kulturnych poskitkow. W Jaipurje da Maharadscha Jai Singh spočatk 18. lětstotka wulke hwězdarnje natwarić. Egyptowska metropola Alexandrija hospoduje biblioteku, kotraž hižo před wjace hač 2.000 lětami wědu wo kosmosu zběraše.
Nasa-sound bazuje na přiwzaću röntgenteleskopa Chandra, kotryž 240 milionow swětłolět zdaleneje galaksijoweje hromady Perseusa hromadźe z Čornej dźěru do woči wza. Zwukowe žołmy njemóža so w swětnišću dla wakuuma přenjesć. Slědźerjo pak wuslědźichu, zo Čorna dźěra sylne ćišćowe žołmy wuskutkuje a płuny machota. Při tym nastawacy hłuboki zwuk njeje za čłowjeka spóznajomny, bu pak přez zwyšenje frekwency słyšomnje słyšomnje słyšomny.
Drježdźanscy sinfonikarjo běchu kónc 1990tych lět nastali. Ansambl hraje načasnych hudźbnikow, zestaja so z hudźbnicow a hudźbnikow wjacorych europskich orchestrow a přińdźe we wšelakich wobsadkach za specielne projekty hromadźe. Často je z tym tež politiske poselstwo zwjazane. 2017 protestowachu sinfonikarjo něhdźe hudźbnje na mjezy mjez Mexikom a USA přećiwo wot US-prezidenta Donalda Trumpa planowanej muri.
Koncert přenjese so 5. julija, 20.00 hodź., přez webstronu Drježdźanskich sinfonikarjow. Planetarij Bochum bě projekt při orchestrje do nadawka dał a předewzaće financuje.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
