loading

Powěsće so přeprošuja...

Sakske biblioteki dadźa NS-rubježne kubło wróćo

Knihi Raoula Fernand Jellinek-Mercedes. NS-Raubgut ze sakskich bibliotekow na židowskich namrěwcy wróćene / Foto: Ramona Ahlers-Bergner/Sakska krajna biblioteka/dpa
Knihi Raoula Fernand Jellinek-Mercedes. NS-Raubgut ze sakskich bibliotekow na židowskich namrěwcy wróćene / Foto: Ramona Ahlers-Bergner/Sakska krajna biblioteka/dpa

Lěta dołho pytaja proweniencni slědźerjo tež w bibliotekach a archiwach za njezakonskim kulturnym kubłom. To spěchuje so wot Zwjazka a krajow - nětko běchu tež w Sakskej zaso zetkawani.

Im zwisku z zhromadneje restitucije NS-rubježnych kubłow z cyłkownje 14 němskich bibliotekow a archiwow su namrěwcy tež 36 zwjazkow zběrki židowskeho spisowaćela Raoula Fernanda Jellineka-Mercedesa (1888-1939) ze Sakskeje dóstali. Wona móžeše so kaž zbytk cyłkownje 41 twórbow wobšěrneho konwoluta po tym po zdźělenju Sakskeje krajneje biblioteki - Statneje a uniwersitneje biblioteki Drježdźany (SLUB) za wotpowědne zběrki kupić. Tři knihi identifikowachu proweniencnych slědźerjow w SLUB, jednej w měšćanskej bibliotece Kamjenica, 15 w Němskej Narodnej bibliotece Lipsk kaž tež 17 w Lipšćanskej měšćanskej bibliotece. 

Spektrum restituowanych eksemplarow saha po podaćach po biografijach přez knihi ke knižnej ilustraciji, hudźbje a literaturje hač k wojerskim historiskim pojednanjam. Dźakowano dokumentaciji namakankow móže so biblioteka spisowaćela Jellinek-Mercedesa «znajmjeńša zdźěla» rekonstruować. Tři Drježdźanske knihi dóstachu so mjez 1967 a 1976 přez antikwariatowe wikowanje a jako dźěl zawostajenstwa do wobstatka. 

Jellinek-Mercedes wot nacijow slěduje

Awstričan Jellinek-Mercedes bu swojeho židowskeho pochada dla přesćěhany a wza sej pod ćišćom represijow w februaru 1939 žiwjenje. Wón bě spěchowacy čłon Wienskeho hudźbneho towarstwa a wobsedźeše wulku zběrku hudźbnych alijow, mólbow a knihow. Po jeho smjerći dyrbješe jeho wudowa wulke dźěle předać, mjez nimi drohotna priwatna biblioteka, kotraž bu přez akwariatowe wikowanje rozpjeršena.

SLUB přepruwuje wot lěta 2011 w zwisku z třećimi srědkami swoje wobstatki systematisce na njesprawnje zdobyte knihi z časa nacionalsocializma a wozjewja wotpowědne namakanki. Hdyž móžno, so prawicarscy dźědźinća zwěsća a twórby restituuja. Dotal bě to wjace hač 30 króć tak, přez 300 dopokazanych padow NS-rubježneho kubła steji zwěsćenje hišće.

Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować

🤖 Přełožki so z pomocu KI awtomatizuja. Wjeselimy so přez Waš feedback a Wašu pomoc při polěpšenju našeje wjacerěčneje słužby. Napisajće nam: language@diesachsen.com. 🤖