loading

Powěsće so přeprošuja...

Tapinoma-mrowja so wupřestrěwa - kak je spóznać?

Mrowje družiny tapinoma magnum zadobywaja so tež do domow. (Archivbild) / Foto: Uli Deck/dpa
Mrowje družiny tapinoma magnum zadobywaja so tež do domow. (Archivbild) / Foto: Uli Deck/dpa

Zawlečena družina mrowjow Tapinoma magnum so na přeco wjace městnach Němskeje wotkryje: Dotal bě wona skerje na juhozapadźe rozšěrjena. Nětko su prěnje dopokazy tež we wuchodnej Němskej.

mjerje zawlečeneje družiny Tapinoma magnum zadobywaja so do domow a wohrožeja technisku infrastrukturu. W bayerskim hraničnym měsće Kehl běchu hižo wupady miliny a interneta. Tež wulki žałzowy mejlka mjenowany insekt jewi so ekspertow po Němskej předewšěm w Badensko-Württembergskej, Porynsko-Pfalcy a Hessenskej. Nětko dawaja tež prěnje dopokazy w Sakskej.

Wón je łožišća družiny Tapinoma magnum w Drježdźanach-Langebrücku a w zahrodniskim centeru w Coswigu klasifikował, rozprawješe Bernhard Seifert, něhdyši nawoda sekcije lětanske insekty při Senckenbergskim muzeju za přirodowědu w Zhorjelcu. Wón je wjacore fachowe artikle k družinje mrowjow Tapinoma napisał.

Tapinoma magnum a dalšej superkolonije tworjacej družinje tapinoma-družinow «so přewažnje přez import mediteranych čworowych rostlinow - typisce přez zahrodniski center - rozšěrjenej, ale tež přez zeleninowych plahowarjow», zdźěli Seifert. «Dokelž so w zahrodach přeco wjace mediteranych rostlinow sadźa abo restawranty swój wonkowny wobłuk rady z oliwowymi štomami pyša, je tež w Sakskej daloke rozšěrjenje wočakować.»

Podhladne mrowje su na zahrodźe abo w domje - što dyrbju činić?

Přirodowědnej jězoraj Stuttgart a Karlsruhe stej tapinoma-slědźenski projekt startowałoj a informujetej wo mrowi. Runje je wjele naprašowanjow wobydlerkow a wobydlerjow k ze srjedźomórskeho ruma pochadźaceje družiny mrowjow, praji projektowa koordinatorka Amelie Höcherl.

Ekspertka radźi, pola podhladnych mrowjow internetowy zapis tapinoma-projekta namołwjeć a so informować. Za lajka njeje postajenje cyle jednore. Dawa w Němskej wjace hač 120 družin mrowjow, praji Höcherl. Móžno tež je, foto na tapinoma-projekt pósłać. Husto dawa potom warnowanje.

Kak je Wulka žahlinowa mrěja spóznajomna?

Hinak hač da to wědomostne mjeno Tapinoma magnum tukać, njeje čorna mrowja jara wulka, wona měri zwjetša jenož dwaj do štyri milimetrow. Charakteristiske pak su nahladne rozdźěle wulkosćow. Někotre dźěłaćerki su dwójce tak wulke kaž druhe, rozprawješe Höcherl. «Kralowny wostanu zwjetša w hnězdźe.» Tapinoma magnum wustorkuje intensiwnu wonjatu maćiznu, hdyž so wohrožena čuje. 

Družina mrowjow je na zdźěla šěrokich mrowjacych dróhach po puću. Wokoło nesteinowych chódbow tworja so nadpadne pěskowe a zemske hórki. Jeli so myla, su naraz jara wjele zwěrjatow widźeć. 

Wie móže so zawlečena sykorka zaničować?

Insekty hodźa so po posudźowanju fachowcow jenož ćežko zaničić. Přetož jich superkolonije maja statysacy do milionow zwěrjatow. Tapinomowy projekt wotradźa priwatnikam wot toho, insekticidy zasadźić - njeporadźi so zwjetša, cyłe kolonije trajnje wotstronić. Nimo toho móhli insekticidy w nutřkownych rumnosćach škódne za strowotu ludźi być.

Slědźerjo poručeja, při jednym padźe gmejnu informować. Komuny kaž kyrk zasadźeja hižo nastroje za horcu wodu, zo bychu přećiwo mrowjam we wěstych wobłukach wojowali. W šwicarskej metropoli Zürich bu nowa kolonija ze wšelakimi insekticidami wotstronjena. 

Slědźenski projekt radźi nimo toho, mrowje nic generelnje jako škódniki woćopleć. «Přetož bjez mrowjow bychu so mnohe z našich ekosystemow sylnje změnili», rěka na internetnej stronje.

Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować

🤖 Přełožki so z pomocu KI awtomatizuja. Wjeselimy so přez Waš feedback a Wašu pomoc při polěpšenju našeje wjacerěčneje słužby. Napisajće nam: language@diesachsen.com. 🤖