Rědke družiny, stare štomy: park Wechselburg w změnje klimy

Štóž do hrodoweho parka Wechselburg zastupi, móže so kuzłu přirody lědma wuwinyć. Wo to staraja so tež rědke družiny štomow kaž tulpowy štom, trompetowy štom abo tykancowy štom. «W parku su štomy z cyłeho swěta, hižo přeco su tu ze sadźenjemi eksperimentowali», praji Tomas Brückmann, rěčnik krajneje załožby přiroda a wobswět (LaNu). Wona je najwjetša wobsedźerka 18 hektarow wulkeho parka we wokrjesu Srjedźna Sakskeje a stara so wo to, zo wostanje přirodoškit wobchowany. Jako fawny flora-habitat a ptakoškitna kónčina wužiwa wosebiteho statusa.

Program k přiměrjenju w změnje klimy so wot Zwjazka spěchuje

hrodowy park ma so přez spěchowanski program «přiměrjenje urbanych a wjesnych rumnosćow na změnu klimy» hač do 2027 fit być. Za to přewostaji Zwjazkowe twarske ministerstwo gmejnje Wechselburg 1,4 miliony eurow. W jich nadawku stara so referent na městnje wo koordinaciju. «Tuchwilu zestaja zawod za parkowanje a regeneratiwny a klimowy koncept », rozłožuje referent Max Krombholz. Płaćeše pomnikoškit a přirodoškit zjednoćić. «To njeje scyła tak jednore, dokelž ma pomnikowy zarjad husto hinaše nahlady hač přirodoškitny zarjad», doda Brückmann. 

Nad park we Wechselburgu wobdawa hród a pózdnjoromanisku baziliku. Wón bu wokoło 1830 wot zemjanskeho splaha Schönburga w stilu jendźelskeho krajinoweho parka w dole Šwikawskeje Muldy stworjeny. Jeho zašmjatanych pućikow wjedu po starym, drohotnym wobstatku štomow kaž tež na družiny bohate łuki. Kóžde lěto přichadźeja tysacy hosći do Wechselburga, zo bychu rjanosć parka dožiwili. Wjele ludźi putnikuje tu k «Lourdes-Grotte» z figuru maćerje Marije. 

Žiwjenski rum za něhdźe 20 družin ptačkow a rědke družiny zwěrjatow najstarše

štomy maja hižo 200 lět «na skorje». W parku maja so rozsahłe wobłuki z dubami a bukami, lěsom a łukami namakać. Dalša wosebitosć je składźišća štrusowych barbow. Areal skići žiwjenski rum za něhdźe 20 družin ptačkow kaž kaž kaž kwotu štomow, čorny dyr, rybačk, čerwjeny milan a dźewjećmory. Ale tež wudra a družiny njetopyrjow kaž Wulka myška a mopsowy njetopyr matej tu swój kwartěr. 

Z wottorhanjom stareho twarjenja doby park dalšu płoninu wróćo, kotraž so nětko jako mjetelowa łuka něhdźe za škitanu «Španisku chorhoj» wužiwa. «Insekty su so zrědka stali», praji Brückmann. Přez časteho sykanja bychu so žiwjenske rumy mjetelow njenawjacnje zničili. LaNu je tohodla hižo před lětami k akciji k sobučinjenju namołwjała. Pod hesłom «klankowe stwički pytane - kćějace łuki za sakske mjetelčki» dóstachu wobsedźerjo łučnych płonin pokiwy, kak móža z šonowacej syła žiwjenske rumy mjetelow zachować.

Bobry su štomam w parku von Wechselburg přidate

druhu škitanu družinu woznamjenja za «Parkwächter» wot Wechselburga wosebite wužadanje. Přetož bobry maja stare buki hrodoweho parka k hrymzanju rady. Štomy dyrbjachu so škitać, wšako je krajna załožba přiroda a wobswět tu tež za wobchadnu wěstotu winowata. Ze spadowacych štomow njesmě žadyn strach za hosći parka wuchadźeć. Park zdobom mnohotnosć klimowych problemow wujasni. Na jednej stronje je wón dla wulkeje wody žłobiny wohroženy, na tamnym boku ćerpja štomy při suchoće pod suchim stresom. 

Choruske wobkedźbowanje zakonskich předpodaćow dźe za załožbu pak w prěnim rjedźe wo to, přirodźe trěbny rum za swoje wuwiće dać. «To njech so za toho abo tamneho njeporjadnje jewja», praji Brückmann a skedźbnja na kritiske hłosy z ludnosće: «Nic přeco su wobydlerjo z tym, štož w parku činimy, z estetiskich přičin přezjedni. Je diskusijow, hdyž łuki dlěje stejo wostajimy a jenož dwójce syčemy. A dawa kritika, hdyž mortwe drjewo w lěsnych wobłukach ležo wostajimy.»

Při wichoru powalenu Weymouthowu chójnu dóstanje naslědnica

wot přichodneho pjatka do njedźele přeprošuje krajna załožba zhromadnje z Krajnym towarstwom Sakski domizniski škit na třeći sakski parkowy seminar. Při tym maja so hladanske dźěła na drjewinach přewjesć. K zahajenju sadźa nowu weymoutowu skiefonu na wulkej hrodowej łuce. Wona je narunanje za wjace hač 200 lět stara Weymouthowa chójna, kotraž při wichoru před lětom wobpadny. «Hrodowy park Wechselburg předstaja kulturnohistoriski juwel a je zdobom drohotny žiwjenski rum za mnohe kruće škitane zwěrjo a rostlinske družiny. Tón mamy zhromadnje zdźeržeć», praji direktor załožby Robert Clemen.