Die wot nutřkokrajneje powěsćoweje słužby 2021 zawjedźena ekstremizmowa kategorija «Wustawoškit relewantne delegitimowanje stata» zhubi přiběrajcy na wuznamje. Kaž je Němska nowinska agentura z wěstotnych kruhow zhoniła, je mjez škitarjemi wustawy w Zwjazku a krajach naposledk ličba tych, kotřiž maja mjeztym za spušćomnu, stupała. Sakska je hižo rozsudźiła, kategoriju přichodnje hižo njewužiwać. Přestajenje ma so z praktiskich přičin k 1. januarej 2026 wuwjesć.
Kategorija bě so za čas koronapandemije zarjadowała. Nowy wobłuk fenomenow słužeše tehdy jako něšto kaž łójenske basenki za ekstremistiskich akterow, kotřiž so na prěni pohlad žadyn z znatych kategorijow - islamizm, prawicarski ekstremizm, lěwicarski ekstremizm, na wukraj so poćahowacy ekstremizm, tak mjenowani reichsbyrgarjo a samozarjadnicy - přirjadować njehodźa.
Ekstremisća wostanu dale we wóčku wustawoweho škita
za ludźi, kotřiž so aktualnje tutej kategoriji přirjaduja, njerěka pak to awtomatisce, zo nima nutřkokrajna tajna słužba je přichodnje hižo we wóčku. «Wobkedźbowanje wosobow, kotrež za škit wustawy relewantne delegitimowanje wukonjeja, je po posudźowanju wustawoškitnych zarjadow we wobłuku zakonskeho nadawka dale trěbne», praji rěčnica zwjazkoweho nutřkowneho ministerstwa powěsćerni dpa. Hač bychu so za tym stejace ekstremistiske prócowanja we informowanju zjawnosće jako swójski fenomenowy wobłuk předstajili, wostanu pak stajnje přisłušnym zarjadam přewostajene.
Z druhimi słowami: Wustawowe škitne wotrjady a zarjady w jednotliwych zwjazkowych krajach móža to nětko w principje stajnje tak Jedna, kaž maja to na městnje za zmysłapołne.
«Ja witam, zo so temowe polo "Wustawoškitna relewantna delegitimacija stata" nětko zakónči», praji sakski nutřkowny minister, Armin Schuster (CDU), dpa. Mała skupina dale wobkedźbujo relewantnych akterow, kotřiž su dotal w swobodnym staće tutomu wobłukej fenomena přirjadowane, wostanu wšak we wóčku wustawoškitarjow.
Z wida Šewca woznamjenja planowane wotstronjenje tuteje kategorije, nic, zo bě rozsud za swoje zarjadnišćo 2021 wopačny. Wón praji: «Z tutym krokom nastupi wustawowy škit dopokaz, zo fenomeny naměri a zarjaduje.»
Lěwica: Kategorija je k «płuwace»
Clara Bünger, nutřkopolitiska rěčnica frakcije Lěwicy w zwjazkowym sejmje, wotmě so nowy wobłuk fenomenow tomu přeco hižo zbytny. «2021 zawjedźena kategorija "delegitimacija stata" njeje jenož płuwaca, ale roztřěska wohroženske połoženje kumštnje a złahodnja z tym předewšěm prawicarskoekstremne skupiny, kotrež tutón zaměr dźěla», praji wona.
Dwělomna kategorija bu po rozprawje wustawoweho škita 2024 po cyłym zwjazku něhdźe 1.500 ludźi přiličenych, po 1.600 «delegitimierach» w lěće do toho, z kotrychž so tehdy něhdźe 250 jako namócnje posudźowachu. Po BfV činja akterojo z tutoho spektruma «demokratiske procesy rozsudow a institucijow zacpěwać abo namołwjeja k tomu, zarjadniske abo sudniske postajenja a rozsudy ignorować».
BfV čaka hižo dołho na nowe hamtske wjednistwo
w rozprawje Zwjazkoweho zarjada za wustawowy škit (BfV), kotryž wuwića w lěće 2025 zwobraznja, budźe so kategorija wěsće hišće zjewić. Dołhodobnje pak móhła so wona tež na zwjazkowej runinje wotstronić.
Rozsud wo tym pak hakle wočakuja, hdyž je zwjazkowy nutřkowny minister Alexander Dobrindt (CSU) wo nowym nastajenju nawodnistwa BfV rozsudźił. K tomu, hdy by tomu tak być móhło, so jeho ministerstwo zakrywa.
Hižo wot nowembra 2024 staji so prašenje, štó naslědnistwo Thomasa Haldenwanga na čole Zwjazkoweho zarjada za škit wustawy přewozmje. Nutřkowna powěsćowa słužba nawjeduje so wot swojeho wotchada zhromadnje wot wiceprezidenta Sinan Selen a wiceprezidentki Silke Willems.
Dobrindt hodźi so čas
wo naslědnistwje budźe minister w datym času rozsudźić, rěka standardna wotmołwa, hdyž so w zwjazkowym ministerstwje nutřkowneho za tym naprašuješ. Traš pak chcedźa so hakle w koaliciji wothłosować, tež z tym zjawneje zwady wo personalijach - kaž so w juliju při znjezboženym nominowanju wot SPD namjetowaneje juristki Frauke Brosius-Gersdorf za Zwjazkowe wustawowe sudnistwo - wobeńdźe.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować