Tole wuchodoněmskich karnewalowych zwjazkow chcedźa swoju lětstotki staru tradiciju jako imaterielne kulturne herbstwo připóznać dać. «Požadanje za cyłozwjazkowy zapis bu zhromadnje wot pjeć wuchodoněmskich karnewalowych zwjazkow zapodate», rjekny prezident krajneho zwjazka durinske karnewalowe towarstwa, Christoph Matthes, Němskej nowinskej agenturje. Zwjazki z Braniborskeje a Berlina, Mecklenburgsko-Předpomorskeje, Sakskeje, Saksko-Anhaltskeje a Durinskeje chcedźa pokazać, «zo je karnewal na wuchodźe wjace hač jenož předrasćenje, reja a hudźba».
Wuchodoněmski karnewal přińdźe wot wjerchowskich dworow
historiske korjenje karnewala leža mjez dwórskej kulturu a ludowym nałožkom. Prěnje dokłady namakaja so hižo kónc 14. lětstotka, na přikład pola «Njemudreje rady» w Kralowym jězorje (1391) abo wujednawskej kwitowanki přez sud piwa (1524). Nałožki wuwichu so z předkřesćanskich ritualow wućěrjenja zymskeho wućěrjenja, pozdźišo tež we wokolinje zdwórliwych swjedźenjow.
Wosebje w Sakskej, Durinskej a Braniborskej nastachu při wjerchowskich dworach Drježdźan, Weimara, Gothy a Podstupima tak mjenowane «Redouten» – potajkim maskowe a rejwanske zarjadowanja. Tute zwónčkosmiske swjedźenje buchu na ludnosć přenjesene. «Wuchodoněmski karnewal je z redoutowych prawidłow na dworach, něhdźe 50 lět do reformowanja porynskokrajneho karnewala wot 1823, nastał», rozłoži Matthes. «Pola nas bě to potajkim tradicija statokow, w Porynskej parodija na wójsko.»
Tradiciju rěčaneho słowa ma so wobchować
Porynskej so wuchodoněmski karnewal lajkow, rjekny prezident zwjazka. «W połstatych a sydomdźesatych lětach załožene towarstwa běchu tehdy jeničce dowolena opozicija. Publikum zrozumi w debitowych narěčach aluzije mjez linkami», rjekny prezident. «Tradicija rěčaneho słowa w karnewalu ma so zachować, to nam na wuchodźe wosebje wučini.»
Wuchodoněmski karnewal skića šěroku regionalnu mnohotnosć. Kóžde lěto so kónc tydźenja do 11. nowembra norska konferenca w dźělach Durinskeje wotměje. Městno přewjedźenja měnja lětnje. Lětsa je Kefferhausen pola wěcow we wokrjesu Eichsfeld zarjadowar.
Kaznje budu debitowe narěče, pokazkowe reje, Božu słužbu, přećah a tak mjenowanu «Nacofee» z disko. Mjeztym wobdźěli so na tym něhdźe 60 towarstwow.
Dalše wuchodoněmske tradicije ke karnewalej su łódźne póstnicy při Łobju, «Camprowanje» we Łužicy, sněhakowarske póstnicy w Rudnych horinach kaž tež maskowe bule a radnišćowe wichory. Dźensa liča wuchodoněmske karnewalowe zwjazki podaćam po něhdźe 930 towarstwach z něhdźe 95.000 čłonami. Nimale połojca su dźěći a młodostni.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
