Po lětdźesatki dołhim slědźenju je archiw Bacha Lipsk dwě dotal njepřirjadowanej pišćelowej twórbje jako zažne twórby Johanna Sebastiana Bachsa identifikowała. Hudźbny wědomostnik a archiwny direktor Peter Wollny rjadowaše chaconnaj w d-moll a g-moll tehdy 18-lětnej rěčce - přez 30 lět, po tym zo bě Wollny spisy prěni raz wotkrył, kaž bě archiw wozjewił. Jeje awtor bě potajkim wjace hač 320 lět dołho njeznaty wostał.
Nětko buchu kruchi w cyrkwi Tomaša prěni raz wot wotkryća předstajene. «Dołho sym za falowacym puzzlowym kruchom za přirjadowanje kompozicijow pytał – nětko zjewi so cyły wobraz», praji Wollny. Rozsudne rukopisy je wón hižo spočatk 1990tych lět w Kralowskej bibliotece w Brüsselu wotkrył. Na pismowych přiznamjenjach je hnydom spóznał, zo dyrbjeli z «srjedźneje Němskeje», najskerje z Durinskeje, pochadźeć.
Slěd wjedźe k lědma znatym Bach-šulerjam
Tutón slěd je jeho skónčnje k dotal lědma znatemu Bachowemu šulerjej wjedł, kotrehož rukopis móžeše jasnje identifikować. Twórby pokazachu přiznamjenja, «kotrež w tutym času w Bachowych twórbach namakaš, hewak pak pola žanoho druheho komponista». Jeho wěstota leži mjeztym pola «99,9 procentow», tak Wollny.
Kulturny statny minister Wolfram Weimer (njestronjan) rěčeše wo podawku narodnym wuznamje: «To je pad zboža, hwězdna hodźina za swět hudźby a je to swětowa sensacija.» Wollny je «nimale kaž detektiw w kriminologiskim drobnym dźěle» dźěłał. Bach je «swětowy star», kotrehož hudźba epochi a generacije zwjazuje.
«Wuslědk lětdźesatki dołheho wulkotneho slědźerskeho dźěła»
Tež Lipšćanski wyši měšćanosta Burkhard Jung (SPD) so pokaza: «Sym prosće jenož zbožowny dźensa.» Wotkryće je «wulkotny wuslědk lětdźesatki dołheho wulkotneho slědźerskeho dźěła». «Tute slědźenje sylni Lipsk mjezynarodnu wuprudźensku móc a pohłubša naše zrozumjenje komponista, kiž je hudźbne stawizny formował kaž lědma druhi», wuzběhny Jung.
Prěnje předstajenje něhdźe 14 mjeńšin trajacych twórbow hraješe nižozemski organist Ton Koopman. Dalše předstajenje je sobotu w moteće Lipšćanskeje Tomašoweje cyrkwje planowane. Edicija wuńdźe póndźelu w Lipšćanskim nakładnistwje Breitkopf & Härtel.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować