dźiwadźelnica Laura Lippmann, kotraž tutón tydźeń w ZDF-krimiju «SOKO Wismar» wustupuje, angažuje so za naležnosće hłuchich ludźi. «Je – bjez ćěmnocyfry – 80.000 hłuchich ludźi w Němskej a 15 milionow ćežkosłyšacych ludźi, z kotrychž tež mnozy gestikulacisku rěč wužiwaja», rjekny 36-lětna z Halle (Solawa) w interviewje Němskeje nowinarskeje agentury. «Je pak, wěrju, aktualnje jenož mjez 700 a 900 tołmačerkami a tołmačerjemi za tutych mnohich ludźi.»
Tež jeje sotra je hłucha
tež tohodla wukubłanje ke komunikaciskej asistentce za Němsku gestikulacisku rěč činiła: «Dokelž sej wjace widźomnosće za gestikulaciske rěčne zjednoćenstwo přeju», tak prjedawše «dobre časy, špatne časy»-hrajerka. Hakle wot 2002 je tuta komunikacija oficialnje jako samostatna rěč připóznata.
Před třomi lětami bě Lippmann w ZDF-dramje «Ty dyrbiš słyšeć» słuchacu filmowu sotru hłucheje hłowneje hrajerki Anne Zander hrała.
Rodźena Lipšćanka ma tež swójbne poćahi k tomu. «Moja wulka sotra - wosom lět starša hač ja - je hłucha. Gestikulaciske rěče, tute krasne rěče, su so w Europje dołho zakazali a přez to bu hołbje wosobam dołho přistup ke kubłanju zapowědźeny.»
Wuskutki z 19. lětstotka
tutón zakaz bohaty hač do 19. lětstotka wróćo. «Pedagogowki a pedagogojo z cyłeje Europy běchu 1880 na tak mjenowanym Mailandźe kongres přesadźili. Tak bu gestikulaciska rěč něhdźe 100 lět w šulach a we zhromadźenstwje hłuchich potłóčowana.»
To je tež wuskutki na jeje sotru měło, tak Lippmann. «Wona je w pěstowarni hišće Němsku gestikulacisku rěč wužiła a potom wot šulskeho časa přeco mjenje, dokelž je potom do ćežkosłyšaceje rjadownje přišła. Wučerki a wučerjo njemóžachu wšu gestikulacisku rěč. Pola nas doma bě to přeco miks z gestikulaciskeje rěče a zwukowa rěč.» Wot swojeho wukubłanja ke komunikaciskej asistentce dorozumichu so jeje sotra a woni tak derje kaž jenož hišće w němskej gestikulaciskej rěči.
W nowym «SOKO Wismar»-sćěhu «Špatna towaršnosć» srjedu (17. decembra) we 18.00 hodź. w ZDF hraje Laura Lippmann podhladnych njeskutkow. Krimi steji tež čerstwy w ZDF-streamingowym portalu.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
