Demencne smjertne pady w Sakskej wot 2014 wjace hač podwojena

W Sakskej zemrěje přeco wjace ludźi na schorjenju na demencu. Mjez 2014 a 2023 je so ličba smjertnych padow wjace hač podwojiła - wot něhdźe 1.600 na wjace hač 3.300, kaž z wotmołwy statneho knježerstwa na małe naprašowanje zapósłancow Lěwicy Susanny Schaper wuchadźa. 2022 bě po podaćach Wědomostneho instituta AOK hižo nimale 3,82 procentow ludnosće na demencu schorjenych - jasnje wjace hač w zwjazkowym přerězku. Wosebje husto trjechi chorosć žony a ludźi nad 85 lětami. 

«Štóž na demencu schori, zhubi skradźu dopomnjenki a kmanosće, hač k hladanskej potrěbnosći», rozłoži Schaper. To njeje jenož za potrjechenych, ale tež za přisłušnikow jara wužadace. Schorjenja na demencu su přiběracy problem, ličba potrjechenych budźe ze zestarjenej towaršnosću dale stupać.

Lěwica widźi wulku potrjebu jednanja

politikarka Lěwicy žadaše sej wjace prewencije a podpěry. «Dyrbimy so wo to postarać, zo mjenje ludźi schorjenje na demencu dóstanje.» Schorjenych dyrbjeli so najlěpje wobjednawać a jich přiwuznych podpěrać. «Pola prewencije, diagnozy a terapije su wulke potrjeby jednanja», zwěsći Schaper. To je cyłotowaršnostny nadawk.

Jako wažne rizikowe faktory mjenowaše wona njedostatk pohibowanja, konsum chcyćiwosće, njestrowe zežiwjenje, krejny ćišć, samotnosć a depresije. «Trěbne su bjezpłatne a nisko jednore poskitki k prjedawšemu woznamjenjenju, spušćomne poradźowanske struktury, skupiny samopomocy, specializowane hladanske słužbne poskitki a hladane bydlenske zjednoćenstwa za demency schorjene.» Nimo toho trjeba wjace kwalifikowaneho personala w chorownjach a hladarnjach, wobstajne dalekubłanje a lěpše připóznaće wukonow hladacych přisłušnikow.

Hladanje na limitu: Přiwuzni trjebaja wjace hač dźak

«přewažny podźěl hladanja so doma wotměwa, a žiwjenje w znatej wokolinje měło so tak dołho kaž móžno zaručić», rjekny Schaper. Hladacy přiwuzni njebychu za to trjebali jenož wuradźowanje, ale tež wolóženje, kaž přez wjace dnjowych a krótkodobnych hladanskich poskitkow. Jeje hladanski wukon dyrbi so nimo toho sylnišo při renće a při dochodach zawěsćić.