Die 2022 při wurywanjach wotkry Kamjeničan Mikwe, rituelna židowska kupjel, wotpočuje zaso swědomiće konserwowana w souterrainje noweho wobchodneho domu w centrumje města. Tola Statny muzej za archeologiju da sensacisku namakanku nětko we wustajeńcy za zajimcow stanyć. Jadro přehladki je kolorěrowany 3D-model Mikwe, kotryž ma so w času wot pózdnjeho 17. hač do 18. lětstotka nutř wužiwać.
«Je to jeničce zdźeržany židowski archeologiski pomnik, kotryž mamy w Sakskej», wuswětla Rebecca Wegener wot krajneho zarjada za archeologiju.
Zadźiwani běchu fachowcy wo namakance, dokelž běchu Židam w tym času zakazane, so w tutym kraju zasydlić. 1349 bě so pola pogromow cyła židowska ludnosć w Sakskej zamordowała a wuhnała. Hakle wot 1868 je Židowkam a Židam zaso móžno było, w Sakskej žiwy być a swoju wěru wotewrjenje wunjemdrić, tak fachowcy.
Mikwe jako poskitk za židowskich pućowacych
pak čehodla mějachu potom scyła w Kamjenicy Mikwe? Město je popłatk za wikowarjow po puću z Čěskeje kemši w Lipsku było, Wegener wuswětla. Židowscy wikowarjo smědźachu tu přenocować. Hypoteza dźe takle: Wustojny korčmar je Mikwe takrjec jako serwis za tutych hosći zarjadował. Wegener: «Mam to za jara prawdźepodobne.»
Die Mikwe sam njeje za zajimcow přistupny. Na jednej stronje su hižo hotowe twarske planowanja za nowe twarjenje hromadźe z wotnajenskimi zrěčenjemi dali, Wegener wuswětla. Na tamnym boku su powostanki pomnika jara fragilne. Z archeologiskim woknom na přikład by swětło čućiwu murju k lehnišću algow a hribow činiła. Archeologiski pomnik bu přez 3D-scan naročnje dokumentowany a na městnje specielnje zapakowany.
Přehladka pokaza dalše swědki židowskeho žiwjenja w Sakskej
nimo mnohich informacijow kołowokoło Mika so w přehladce dalše swědki židowskeho žiwjenja w Sakskej mjez 15. a 19. lětstotkom. K tomu słušeja napodobnjenja dweju narowneju kamjenjow z Mišna z pózdnjeje srjedźneje staroby, stare hebrejske słowniki, suweněrowe pjenjezy putnikow při twarje swjateho rowa w Zhorjelcu kaž tež faksimile Lipšćanskeho machotarja, zběrki modlitwow za wysoke židowske swjate dny.
Wustajeńca w foyeru je hač do 8. měrca widźeć, zastup je darmotny. Wona je přinošk muzeja wo lěće židowskeje kultury w Sakskej.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
