Často wuznamjenjeny južnoafriski rysowar a filmowy wuměłc William Kentridge so z wulkej dwójnej wustajeńcu w Essenje a Drježdźanach hódnoći. 70-lětny Kentridge je wjacekróćny documenta- a biennale-wobdźělnik. Jeho wulka tema su apartheid, rasizm a wuskutki kolonializma w jeho južnoafriskej domiznje.
Hromadźe ze statnymi wuměłskimi zběrkami Drježdźany zdźěłana přehladka zahaji so štwórtk w Essenje pod hesłom «Listen to the Echo», kaž šef muzeja Folkwang, Peter Gorschlüter, připowědźi. Drježdźanska wustajeńca zahaja so dwaj dnjej pozdźišo. Za wobě wustajeńcy eksistuje zhromadny katalog.
Apartheid a kolonializm wulke temy
kónc zašłeho lěta bě Kentridge w Essenje z 10.000 eurami dotěrowane mjezynarodne myto Folkwang dóstał. TEklikowa wustajeńca pokazuje něhdźe 160 eksponatow z pjeć lětdźesatkow, mjez nimi ćišćane grafiki, skulptury, tapisowe serije a filmowe instalacije.
Widźeć su něhdźe z kentridge-rysowankow wuwite krótkofilmy wo Johannesburgu jako hórniskim měsće - ćežke dźěło pod zemju, kotrež bu nimale bjezwuwzaćnje wot čorneho wukonjane, kaž muzejowy šef rjekny. Rysowanki a filmy běchu Kentridge wot pózdnich 1980tych lět po wšěm swěće zeznajomili.
Ke kedźbliwemu wobhladanju swojeje přehladki w Essenje bě wuměłc sam přijěł. Wón wuswětli, zo tež dźensa hišće tysacy ludźi w hórnistwje kołowokoło Johannesburga za złotom pytachu - ale ilegalnje z hamorom a błóckom a bjez kóždeho strowotniskeho škita, po tym zo běchu profesionalne miny swoje stejnišća dawno přepołožili.
Swědstwa k Herero-zběžkej
hłowny skutk Kentridges je mechaniske miniaturne jewišćo «Black Box/Chambre Noir», wobrazy historiskich wuswědčenjow k pobiću herero-zběžka 1904 w tehdyšej Němsko-juhozapadnej Africe (Namibija) z dźesaćitysacami mortwych z animacijemi wuměłca zwjazuje. K tomu je sčasami hudźba z Mozartoweje «Kuzłarskeje pišćałki» słyšeć. Nětko w Essenje pokazana twórba steji normalnje w Louisiana Museum of Modern Art w Humlebaeku w Danskej, njebě wjele lět w Němskej hižo widźeć.
Pokaza so tež filmowa instalacija («Kaboom») wo afriskich mužach, žonach a dźěćoch, kotrež dyrbjachu w Prěnjej swětowej wójnje kolonialne mocy z nućenjom jako nošerja podpěrać. Cyle aktualne dźěło, filmowa instalacija «To cross one more Sea» (2024), dopomina na ćěkanje 350 ludźi w Druhej swětowej wójnje před nacijemi Marseille do Martinique.
Kentridge dźěła tež jako režiser, wón je opery kaž Mozartowu «Kuzłarsku pišćałku» na wulkich domach po cyłym swěće inscenował. W 2016 wot njeho sobu załoženeho «Centre for the less good idea» w Johannesburgu spěchuje wón wuměłski dorost.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
