nahdy hižo 10 lět je na sakskich šulach mjenje wučby wupadnyło hač lěto do toho. Na tónle wuslědk su dołho dźěłali, rjekny kultusowy minister Conrad Clemens (CDU) w Drježdźanach. «Trendowy přewrót tu je. Wjace wučerjow, mjenje wupadnjenja. Prěni raz po dźesać lětach spaduje wupad wučby - a to při stupacych ličbach šulerjow.» Prěnje daty noweho šulskeho lěta pokazachu, zo naprawy minjenych lět skutkowachu.
«Njejsmy hišće při cilu. Wupadnje hišće přewjele wučby», praji Clemens. Aktualnje by 1.145 wuwučowacych pobrachowało, zo by wučbu kompletnje wotstronił. Ličba dźěći z indiwidualnej spěchowanskej potrjebu leži mjeztym pola 7,2 procentaj. «Mamy přewjele přemało wosebitych pedagogow.» To měło so tež w přichodnym wukubłanju wotbłyšćować. Kóždy měsac přidruži so něhdźe 300 přizjewjenjow šulskowinowatostnych dźěći z swójbach migrantow. Přewažna wjetšina njerěči němsce.
Kak so wupad wučby wobliči?
W statistice so mjez planowanym a zwonkaplanowanym wupadom wučby rozeznawa. Po planje jón dawa, hdyž hodźinska tafla dla njedostatka wučerjow a falowacych wučbnych rumnosćow wupadnje. Zwonkaplanowany wupad wučby nastanje na přikład přez chorosć wučerja, šulske zarjadowanja, dalekubłanja, stawk, zapozdźenje šulskeho busa abo druhe njepředwidźomne podawki.
Kak so situacija w Sakskej konkretnje předstaja?
Po podaćach kultusoweho ministerstwa wupadny w awgusće cyłkownje 3,1 procent wučbnych hodźin (loni: 3,6 procentow). W septembru bě jich 3,2 procentaj (lěto do toho: 3,7 procentow).
Najwjetše polěpšenje bě we wyšich šulach ze zniženjom 8 procentow na 5,8 procentow (Awgust) a wot 7,8 procentow na 5,8 procentow (september). W gymnaziju redukowaše so wupad w awgusće wot 1,8 na 1,5 procentow a w septembru wot 1,8 na 1,4 procenty. W zakładnych šulach wón tomu přiběraše: w awgusće wot 0,8 na 1,0 procentow a w awgusće wot 1,0 na 1,4 procenty.
Tež zwonkaplanowany wupad wučby bě lochko snadniši hač lěto do toho. Wón spadny w awgusće wot 3,8 na 3,4 procenty a w septembru wot 5,6 na 5,4 procenty.
W nalěću bě Clemens paket naprawow napołožił, zo by situaciju polěpšił. Mjez druhim maja starši pedagogojo wjace hodźin dźěłać hač dotal. Nimo toho su so sylnišo digitalne formaty a bóle na předmjety přesahowaca wučba prócowali. Ma nimo toho mjenje klawsurow a rjadowniskich dźěłow być, zo bychu so korekturne wudawki pomjeńšili. Wuwučowacy maja so na šulach z wosebitym njedostatkom wotrjadować.
Wjace hač poł lěta pozdźišo widźi ministerstwo wuspěchi. Zapósłancy bychu so wo to starali, zo na wyšich šulach mjenje wučby wupadnu, rěkaše. «Smy za to myto zapłaćili. Mamy minimalny rozrost wupadnjenja na zakładnych šulach, na centrach powołanskeje šule.»
Sakski wučerski zwjazk ma předstajenje za zawjedliwe
dźěłarnistwa wobhladuja wuwiće diferencowanišo. Přez wotrjadowanje wučerjow drje so wupad wyšich šulow poda, přiběra pak na zakładnych šulach, rěka. Jedna so jeničce wo přerjadowanje, podšmórny Michael Jung, šef Sakskeho wučerskeho zwjazka (SLV). Wažne jenož njeje, «hač so wučba wotměwa, ale što a kak so wuwučuje». Dožiwjaš «rjanowjedrowy wobraz», kotryž ma z woprawdźitosću na šulach mało činić.
SLV ma zapřijeće trendowy přewrót za zawjedliwe. Ličby njebychu zwobraznili, štož so w mnohich šulach woprawdźe pasěruje: «Statistika zašlewjerja woprawdźitosć. W mnohich šulach njewotměwaše so tydźenje dołho žana regularna fachowa wučba – město toho dawaše bjezwuwzaćnje rjadowniska wučba, skrótšena wučba abo samo jenož pedagogiske zastaranje. To pak so w statistice jako wupad wučby njejewi.»
Ponižnym dźěłowym zamóženju přez wjace dźělneho časa
ministerstwu njesteja wšitke wuwučowanske mocy za wučbu połnje k dispoziciji. Loni je podźěl w dźělnym času skutkowacych wučerjow 35,3 wučinił, nětko je na 35,9 procentow stupał. Clemens podpěruje namjet z Bayerskeje, při dźělnym času ze swójbnych přičin starobnu hranicu dźěći wot 18 na 14 lět znižić - potom njeby kraj wuwučowanski personal ze staršimi dźěćimi žadyn dźělny čas wjace přizwolić dyrbjał.
Wjace šulerjow - ale mjenje w zakładnych šulach
dohromady je w sakskich šulach aktualnje 440.414 šulerkow a šulerjow. To je 1.276 wjace hač lěto do toho - přirost 0,3 procentow. Zdobom čini so hižo demografiska změna spóznajomne. Mjeztym zo we wšěch dalewjedźacych šulskich družinach ličba šulerjow rosćeše, woteběraše wona na zakładnych šulach - wot 141.386 na 139.145 holcow a hólcow.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
