Immer zaso so na němskich lětanišćach truty wuhlada, naposledk dyrbješe so w Mnichowje lětanski wobchad sčasami zastajić. Tež na wuchodoněmskich Airportach Lipsk/Halle a Drježdźany so podawki kopja. Jědnaće trutow bu po podaćach Němskeho lětanskeho zawěsćenja (DFS) lětsa tam hižo wuhladane - šěsć z nich samych w Lipsku. Tola kak derje su lětanišća na rosćace wohroženje z powětra přihotowane?
«Njemóžemy so woprawdźe na to přihotować, dokelž nimamy swójski detekticiski system», praji rěčnik DFS Robert Ertler. Radarowe systemy zawěsćenja lětadła su na wulke lětadła wupołožene, nic na małe truty. «Te su přemałe, maja přemało wotprudźenskeje płoniny. Widźimy woprawdźe jenož, hdyž pilotojo je přizjewja abo hdyž so wot zwjazkoweje policije wotkryja.»
Nowe jednotki přećiwo «njewidźomnemu» wohroženju
lětanskeho zawěsćenja njemóže tajke podawki zadźěwać - wona njemóže jenož reagować. Što potajkim činić přećiwo rosćacemu strachej z powětra? Zwjazkowe knježerstwo chce to změnić a wotwobaranje sylnić. Nutřkowny minister Alexander Dobrindt (CSU) připowědźi srjedu, zo dóstanje zwjazkowa policija hač do kónca lěta swójsku jednotku hroženja. Nimo toho ma zhromadny centrum wotwobaranja tružkow Zwjazka a krajow nastać, kotryž zhromadne dźěło policije, Zwjazkoweje wobory a wěstotnych zarjadow zjima. Tež nowy zwjazkowy zakoń wo zwjazkowym policiji ma wotwobaranje trutow prawnisce zawěsćić - a prěni raz definować, zo smě zwjazkowa policija we wokolinje lětanišćow abo dwórnišćow tež aktiwnje přećiwo hroženjam wojować.
Mjeztym zo zwjazkowe knježerstwo nowe struktury k wotwobaranju trutow natwarja, widźi Drježdźanski fachowc lětanskeho wobchada Hartmut Fricke hišće wjele wotewrjenych flankow. Profesor za technologiju a logistiku lětanskeho wobchada na Drježdźanskej techniskej uniwersiće w rozmołwje rozłožuje, hdźe Němska steji - a hdźe klaca.
Kak chutny je strach trunow za naše lětanišća?
«Je definitiwnje změnjene wěstotne połoženje na lětanišćach.» Fricke tuka, zo so tuchwilu zaměrnje testuje, kaž Němska na podawki hroženja reaguje. «Myslu sej, zo najwupruwowanje móžnosćow, kak z trutami wobchadźamy, ze stron Ruskeje aktualnje běži. To je moje krute přeswědčenje.»
Zdobom wón wuzběhuje, zo móhli tež druzy akterojo tajke lěty přewjesć - wot napodobnjerjow hač k njewobdźělenym, kotřiž so prosće na wobstejace rozhorjenje přiwisaja. «Hač potom wězo wjele teptanskich šoferow při tym su prosće praja: "Wulkotnje, to so prosće přizamknu", a wšitcy tukaja, přińdźe z Ruskeje - to njeje wězo ženje wuzamknjene», praji Fricke.
Što je cil tajkich trunowych lětow?
Po posudku Fricka sćěhuja najwjace trutow přez lětanišća wjacore zaměry. «To prěnje je zawěsće, što so tak pod zapřijećom "inspection a surveillance" pomjenuje», wón rozłožuje. Chcedźa z pomocu wysoko rozpušćacych kamerow jara dokładnje informacije wo kritiskich infrastrukturach hromadźić.
Hižo wobkedźbowanje same móže forma zatrašenja być, fricke wuswětla. Jako přikład mjenuje wón w Lipsku/Halle zaměstnjene ruske Antonowske transportne mašiny. «To wšak je hižo hrožata kulisa za sebje, zo móžeš rjec: Wěmy to nětko hišće dokładnišo, móžemy lěpje hladać hač ze satelitami nahrawanje.» Hoberske wjezwowe lětadła steja wot 28. februara 2022 w Lipsku/Halle - woni njesmědźa sankcijow EU přećiwo Ruskej dla hižo startować.
Nazdnja motiw je, kaž Fricke praji, zaměrne wupruwowanje słabosćow. «To je tak mjenowany wulcečinjak testing», wón rozkładuje. «Šek je, hladać, raz widźeć, što so stanje, hdyž tam přiwšěm prosće nutř leću. A to je so w principje w Mnichowje stało.»
Čehodla je wotwobaranje tak ćežke?
Jadrowy problem leži po Fricke w zamołwitosćach. Policija je tuchwilu «přežadana». «Wona nima žane móžnosće, woprawdźe adekwatnje tute nadawki rozrisać.» Dotal funguja wotwobaranje trutow jenož we wuskim zwjazku ze Zwjazkowej woboru. «Ale tež tam njejsmy dawno hišće tu, hdźež dyrbimy być.»
Nimo toho faluje na jasnych strukturach, štó w chutnym padźe zamołwitosć njese. Němske lětanske zawěsćenje móže jenož wobkedźbować, ale njejednać. Fricke pleděruje za to - podobnje kaž to nětko tež zwjazkowe knježerstwo planuje - kompetencu jasnje pola zwjazkoweje policije zakótwić.
Technisce by wotwobaranje tajkich trutow dawno móžne było, Fricke wuzběhnje. Mjeztym eksobinetuja radarowe systemy, kotrež móža samo jara małe lětanske objekty začuwać. Tajke nastroje dźěłaja z wysokofrekwentnymi signalemi w tak mjenowanym X-band-wobłuku a móža zaměry zapřimnyć, kotrež za klasiske lětanske radary njewidźomne wostanu. Wuwija a produkuja so tež w Němskej, štož Fricke jako lěpšinu widźi: know-how tu je, technika k zasadźenju - wona dyrbi so jenož konsekwentnje zasadźeć a zwjazać.
Što stanje so w chutnym padźe?
Wotkryje-li so drustwo w powětrowym rumje lětanišća, hrabnu po frickach zahrate wěstotne mechanizmy. «Dawa kontrolowane delejězdźenje lětanskeho zawoda na kóždym lětanišću», praji wón. Lětadła, kotrež su hižo w přilěće, smědźa swoje přizemjenje wotzamknyć, druhe so přewjedu. Starty so nachwilnje stopuja, doniž njeje połoženje wujasnjene. Ale to móže so spěšnje drohe stać - za lětanišća kaž za Airlines.
Kak derje su Lipsk/Halle a Drježdźany přihotowane?
Sakske nutřkowne ministerstwo zdźěli na naprašowanje, zo maja centralnu jednotku trutow přećiwo wikowanskozwučenym trutam, kotrež hodźi so po potrjebje tež na lětanišćach zasadźeć. Lětsa předleži krajnemu kriminalnemu zarjadej wěstosć relewantna pokazka na tružawy při sakskich lětanišćach. Mjez krajnej a zwjazkowej policiju wobsteji prawidłowna wuměna, zasadźenske połoženja bychu běžnje hódnoćili.
Fricke ma to za započatk, ale dawno nic za dosahace. Z jeho wida by zmysłapołne było, škitne wobłuki kołowokoło lětanišćow rozšěrić, zo bychu w chutnym padźe wjace časa reagowali. Dołhodobnje, tak eksperta, dyrbi technika wotwobaranja ze so razantnje wuwiwacej technologiju trutow krok dźeržeć - nadawk, kotryž po jeho posudźowanju hišće wotzamknjeny njeje.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
