Etwa dźewjeć z dźesać wučerkow a wučerjow na sakskich šulach dočasnje ze swojeho powołanja wustupi. To wuda małe naprašowanje zapósłanču Luisy Neuhaus-Wartenberg a Juliane Nagel (wobaj Lěwica) w krajnym sejmje. Woni maja ličbu za alarmowace. W šulskim lěće 2024/2025 bě cyłkownje 1.601 wotchadow wučerjow, 1.377 skónčichu słužbu do normalneho rentoweho zastupa.
Wjacedźěło je na šulach wšědny dźeń
«dyrbi so nuznje něšto na dźěłowych wuměnjenjach změnić», rjekny Neuhaus-Wartenberg Němskej nowinarskej agenturje. Studija dźěłoweho časa kultusoweho ministerstwa je pokazała, zo njeje wjacedźěło za wuwučowacych na sakskich šulach wšědny dźeń a dołhodobnje čitajomne. Kultusowy minister Conrad Clemens (CDU) dyrbi nětko swoje naprawy předźěłać a so skónčnje wo wolóženje starać.
Tež za Burkharda Naumanna, předsydu dźěłarnistwa kubłanje a wědomosć (GEW), leža přičiny za dočasne rozžohnowanje z šulskeje słužby na ruce. «Poćežowanje w powołanju wučerstwa njeje imensne a za mnohich wuwučowacych hač do rentnarskeje staroba njestworić. Nadawki přeco dale přiběraja, mjeztym zo tež pedagogiske wužadanja pola šulerstwa stupaja.»
Šef GEWja: Powołanje je za mnohich jenož hišće předźerženje
Naumanna pohubjeńšić so ramikowe wuměnjenja w zwisku z njedostatkom wučerjow a wot lětsa tež ze spadom financnych srědkow kraja. «Powołanje wučby móhło jedne z najrjeńšich jobow być, dokelž młodych ludźi na swój přichod přihotuješ. W aktualnej situaciji je mnohim pak jenož zadźerženje z motiwaciju swójskeho idealizma. Wysoke poćežowanje je strowotu wohrožace.
Po GEW so pola wučerjow prawidłownje jasnje wyše Burnout-riziko dopokaza hač pola druhich powołanskich skupinow. Mnohe nadhodźiny w šulskim času móhli so jenož wurunać, hdyž w prózdninach scyła njedźěłaš. Najebać prózdnin wukonja wjetšina wučerjow přez cyłe lěto permanentnje njepłaćene nadhodźiny. Při tym wopřijeja wučba 26 abo 27 hodźin wob tydźeń jenož třećinu dźěłoweho časa.
Dwě třećinje dźěłoweho časa nadawki zwonka wučby
«Dwě třećinje tydźenskeho dźěłoweho časa su zwonkawučbne nadawki, kotrež přeco bóle přiběraja. Nimo jadrowych nadawkow wučerjow słuša k tomu tež wjele zarjadniskich nadawkow kaž organizacija rjadowniskich jězbow, zarjadowanje digitalnych kónčnych nastrojow, dokelž so za to personal k dispoziciji njestaji, jasnje wjace staršiskeho dźěła hač w zašłosći a wjele wjace», nawjedowaše Naumann.
Přez tute špatne dźěłowe wuměnjenja zhubj Sakska w kóždym šulskim lěće wjace hač 1.300 wučerjow, kotřiž so do časa ze šulskeje słužby woteńdźeja, rozprawješe Naumann. Z paketom naprawow kultusoweho ministra a skrótšenjemi w dwójnym etaće kraja bychu so wuměnjenja hišće raz dramatisce pohubjeńšili. «Tohodla rozmysluja nětko hišće wjace wučerjow wo zažnych wurisanjach.»
GEW: Wučerjo z lěpšimi dźěłowymi wuměnjenjemi dźerža
so tute dźeržeć, dyrbjeli so ramikowe wuměnjenja zasadnje polěpšić, zwěsći šef GEWja. «To dźe jenož z wobšěrnym kubłanskim paketom, z wutwarom šulskeje asistency jako podpěru, wutwarom a personelnej podpěru při digitalnym wuhotowanju šulow, wjace šulskeho socialneho dźěła a woprawdźiteje reformy wučbneho plana, kotraž wotewza wučbu do 21. lětstotka.»
Přepytowanje dźěłoweho časa w nadawku kultusoweho ministerstwa bě njedawno wudało, zo sakscy wučerjo w přerězku 2,5 hodźin wob tydźeń wukonjeja. Nadhodźiny we wučbnych tydźenjach so w prózdninach wurunaja. Něhdźe połojca połnočasowych mocow leži nad předwidźanym dźěłowym časom, tamna połojca pod tym. Dźělnočasowy wučer leži 60 procentow nad tym. Gymnazialni wučerjo maja wosebje wysoke poćežowanje.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
